ما آمدهایم، با حرفهای تازه
آموزش مدیریت در کشور ما دستکم سی سال از دنیا عقب است! چراکه در خلال سه دههی گذشته، مفاهیم، نظریهها، و پارادایمهای نوینی در زمینهی مدیریت/رهبری پدیدار شدهاند که هیچ نشانی از آنها در ادبیات و آموزشهای مدیریتی کشور ما دیده نمیشود. ما دچار بیماری مزمن MBA/DBA زدگی شدهایم! و آنچه هست چیزی نیست جز تکرار ملالآور. به همین خاطر است که نظم و نظام مدیریت در کشور ما دارد درجا میزند، و ای بسا که پسرفت میکند.
اینک، ما آمدهایم با حرفهای تازه، در «مرزهای دانش» مدیریت و رهبری.
نوبت کهنه فروشان در گذشت نوفروشانیم و این بازار ماست!
فقط 2 نمونه از پارادایمهای جدیددر مدیریتبه طور کلی شما چند نوع برنامهریزی میشناسید؟ درست است؛ 2 نوع: برنامهریزی عملیاتی (اجرایی) که افق آن کوتاه مدت است، و برنامهریزی استراتژیک به مشابهی برنامهریزی کلان و بلندمدت.
اگر شما از شیفتگان برنامهریزی استراتژیک باشید، و بویژه اگر برای این نوع برنامهریزی در سازمان/شرکتتان هزینهای آنچنانی کرده باشید، برای شما دشوار خواهد بود که بپذیرید دنیا از این نوع برنامهریزی عبور کرده، و وارد پارادایم جدیدی در برنامهریزی شده است. البته، همچنان که در جدول زیر میبینید، برنامهریزی استراتژیک به طور کلی نفی نشده، اما جایگاه و کارکرد آن دگرگون شده است.
انواع برنامهریزی و اهداف هر کدام نوع برنامهریزی افق زمانی هدف روش یا رویکرد برنامهریزی
1.برنامهریزی عملیاتی (اجرایی) کوتاهمدت
(0 تا 3 سال) استفادهی حداکثری از «فرصتهای موجود» روشهای مختلفی وجود دارد
2.برنامهریزی استراتژیک میانمدت
(3 تا 10 سال) سازگار شدن با «تغییرات» آیندهنگاری
(Foresight)
3.برنامهریزی آیندهپرداز
Visionary Planing بلندمدت
(10 تا 100 سال) ایجاد تغییرات مطلوب در بازارها آیندهپژوهی
(Future Studies)
چنانکه میبینید، برنامهریزی استراتژیک اولاً: به برنامهریزی سیال تبدیل شده. ثانیاً: رویکرد آن به تغییر «منفعلانه» است؛ یعنی از ما میخواهد که خود را با هرنوع تغییری سازگار کنیم. درحالی که پاسداری از تغییرات با «ارزشها»ی ما مغایرت دارند!
در عوض، برنامهریزی آیندهپرداز به عنوان یک پارادایم جدید در عرصهی برنامهریزی، از ما میخواهد که اولاً: افق زمانی برنامههای بلندمدت را همانند شرکتهای بزرگ ژاپنی، تا 100 سال گسترش دهیم، و ثانیاً: بجای انفعال در برابر تغییر، کاملاً «تهاجمی» عمل کرده، و بکوشیم تا تغییرات دلخواه خود را در بازارها بیافرینیم.
و باز چنانکه میدانیم، هر نوعی از برنامهریزی با گونهای از مدیریت متناظر است. لا جرم برنامهریزی آیندهپرداز، مدیریت آیندهپرداز (Visionary Managment) را، به مشابهی یک پارادایم مدیریتی جدید و انقلابی، با خود به ارمغان آورده.
این یک نمونه از تغییر پارادایم در مدیریت.
نمونهی دوم:
هرگاه از شما بپرسند: نقش محوری مدیریت در سازمان چیست؟ چه پاسخ میدهید؟
این پرسش کلیدی از آغاز قرن بیستم، و همراه با ظهور «مدیریت علمی» ، سه پاسخ یافته، که هر پاسخ نشانگر یک پارادایم است.
شکل زیر این پارادایمها را نشان میدهد.
تا دههی 1960 این تصور وجود داشت که نقش محوری مدیرت در سازمان، تنظیم مقررات کاری و نظارت برحُسن اجرای آنهاست. این پارادایم، که مدیریت بر پایهی مقررات (MBI) نامیده میشد، در دههی 1960 جای خودرا به پارادایم دیگری سپرد: مدیریت بر پایهی هدفها (MBO) ، که هماکنون در کشور ما رایج است.
با شکلگیری دنیای جدید از دههی 1990 م دنیایی که با 2 مشخصه «تغییرات فزاینده» و «پیچیدگی روزافزون» مشخص میشود، لازم بود پارادایم دیگری پدید آید، که پدید آمد: مدیریت بر پایهی ارزشها (MBV). این پارادایم حکم انقلاب دنیای مدیریت را دارد. اما متاسفانه در کشور ما ناشناخته است. به عنوان مثال، در این پارادایم نقش «رهبری» به کلی از نقش «مدیریت» تفکیک میشود، و وظایف بسیار پیچیدهای بر دوش رهبران قرار میگیرد.
وظایف زیر:
ذهنیسازی
معماری سازمان برای پابرجایی
گفتن داستان غایی سازمانی
و منتورینگ (توسعهی منابع انسانی به شیوهی جدید)
این مثالهای محدود به خوبی خبر از کهنه بودن فضای مدیریت در کشور میدهد. دنیایی نو شده، اما مدیریت در کشور ما کهنه مانده است.
خدمات ما به اعضای با همستان
با همستان آینده، به عنوان یک باشگاه تعالی مدیریت و رهبری، هر ماهه خدمات ارزندهی زیر به اعضای خود ارائه میدهد:
سخنرانی حضوری 3 ساعته
این گونه سخنرانیها عموماً توسط مدیران پیشکسوت و برجسته ارائه میشود. و هدف آنها انتقال تجربیات مدیریتی نسل قبل به مدیران جوان، و نیز آشنایی با «تجربیات برتر» مدیران ممتاز کشور است. گاهی نیز صاحبنظران برجستهی مدیریت سخنرانی میکنند.
دریافت چهار گفتار آموزشی صوتی
اعضای با همستان هرهفته یک ویس آموزشی، از طریق کانال باهمستان، دریافت میکنند. این ویسها به «تازهها»ی عرصهی مدیریت-رهبری نظر دارند.
پیشبینیهای اقتصادی-تجاری
آیندهپژوهان اندیشکده آصف (قدیمیترین نهاد آیندهپژوهی غیرانتفاعی در کشور) ، هرهفته تازهترین پیشبینیهای اقتصادی-تجاری از دنیا و کشور را از طریق کانال باهمستان به اطلاع اعضا میرسانند.
پاسخگویی به پرسشهای اعضا
اعضای محترم میتوانند پرسشها و مشکلات کاری/سازمانی خود را از طریق کانال یا پیوی مدیر کانال باشگاه با ما در میان بگذارند. در این زمینه با اندیشکده آصف توافق شده که پژوهشگران دپارتمان مدیریت آلفا، پاسخ پرسشهای اعضا را کتباً بدهند.
سایر خدمات
خدمات اختصاصی دیگری نیز در دست بررسی است که انشاالله به موقع ارائه خواهند شد.